Психолог, психиатр және психотерапевт. Айырмашылық неде? Қандай жағдайларда достарыңмен сөйлесумен мәселені шешуге болады және қай кезде кәсіби маманның араласуы қажет? Осы және басқа сұрақтарға психологтардың өздері жауап береді.
Әр түрлі мәселелерді шешу үшін әртүрлі мамандар бар. Тіс ауырған кезде біз тіс дәрігеріне, ал асқазан ауырса гастроэнтерологқа барады. Егер толыққанды өмір сүруге кедергі келтіретін мәселелер туындаса, біреу ашуландырса, өмірде не істеріңді білмесең, оны кәсіби түрде шешуге көмектесетін адамға — психологқа барасың.
Бұл ұят емес, сен өзіңді «науқас» деп санамайсың, тек өміріңнің сапасын жақсарту үшін әрекет жасайсың.
Психолог пен психотерапевт — айырмашылығы неде?
Бөгде адамның көмегінсіз шеше алмайтын сұрақтар болады. Бірақ, бір бас жақсы, ал екеуі одан да жақсы екенін түсіну маңызды.
Психолог — бұл гуманитарлық университетті бітірген және өте қиын мәселе жоқ, денсаулығына байланысты проблемалар, суицидтік ойлар жоқ жағдайлармен жұмыс істеуге құқығы бар маман.
Клиникалық психолог — клиникалық психология факультетін бітірген маман. Психодиагностика дағдыларына ие, өзінің неге жауапты екенін біледі және қандай жағдайларда дәрігерге жіберу керектігін нақты түсінеді.
Психиатр — бұл ауыр аурулармен жұмыс жасайтын дәрігер: шизофрения спектрі, аффективті (көңіл-күйдің өзгеруі) шеңбер, мінез-құлық пен бейімделудің бұзылуы, органикалық және психоактивті заттардың бұзылыстары, стресске байланысты невротикалық бұзылулар.
Психотерапевт — психотерапия бойынша қайта даярлықтан өткен психиатр дәрігер. Тұлғаның бұзылуынан жедел патологияға дейін көмек көрсетеді. Қажет болған жағдайда дәрі-дәрмектерді тағайындауға да құқығы бар. Әр жағдайға жеке таңдалған әртүрлі психотерапиялық әдістерді қолданады.
Ыңғайлы және оңай болатын өз маманыңды табу маңызды. Мұны сенетін және сеанстан кейін жағдайы жақсарған достарыңның ұсынысы бойынша жасауға болады. Сондай-ақ, біліктілікпен, жұмыс тәжірибесімен және маманның білімі туралы растайтын құжаттармен танысуға болатын көптеген сайттар бар.
Психологқа қандай проблемалармен жүгіну керек?
Жастармен, достармен, ата-аналармен, мұғалімдермен қарым-қатынас мәселелері, сонымен қатар жеке проблемалар (өзіне деген сенімсіздік, өзін-өзі бағалаудың төмендігі, қорқыныш).
Неғұрлым күрделі жағдайда, мәселе сені тәулік бойы алаңдатса, дереу психотерапевтпен кеңескен дұрыс. Мұнда саған бетпе-бет сөйлесу қажет. Егер психотерапевтке тез арада кездесуге жазыла алмасаң, алдымен кем дегенде психологтың көмегіне жүгін. Бұл арқылы проблемаларыңды талдауға және мазасыздық деңгейін төмендетуге болады.
Есте сақтау керек маңызды нәрсе — кез келген уақытта консультацияны үзуге құқығың бар. Егер ыңғайсыздықты сезінсең немесе маманның біліктілігіне күмәндансаң, онда жай тұрып, кетіп қалуың керек. Физикалық тұрғыдан маманға қол жеткізе алмасаң, бұл да проблема емес, өйткені қазір көптеген психологтар қашықтан кеңес береді.
Фото: Unsplash
